تاریخچه شهر سنندج

شهرستان سنندج مرکز استان کنونی کردستان ایران است . برای شناخت این شهرستان و بافت تاریخی و پیشینه تمدن شهری در آن لازم است که ابتدا موقعیت جغرافیایی استان کردستان مورد بررسی قرار گیرد. به عنوان منبع ،  از دو سایت استانداری کردستان ( اینجا ) و سایت ایران( اینجا ) استفاده شده است و اطلاعات این دو سایت در خصوص  موقعیت جغرافیایی و اطلاعات کلی استان کردستان عینا آورده می شود :

 " استان کردستان از لحاظ اقلیمی و طبیعی، یکی از مناطق کوهستانی کشور با دشت های مرتفع و دره های وسیع در سراسر منطقه است. این استان از مریوان شروع شده و تا دره قزل اوزن و کوه های زنجان جنوبی در شرق ادامه می یابد. رشته كوههای غرب كشور به صورت رشته هایی موازی، تمامی پهنه استان را در بر گرفته و محدوده طبیعی آن را تشكیل می دهند.
ناهمواریهای این استان با عنوان ناحیه کوهستانی کردستان مرکزی شامل دو بخش غربی و شرقی می شود و شکل پستی، بلندی و جنس زمین در این دو بخش با یکدیگر متفاوت است. بخش کوهستانی غربی از لحاظ یکنواختی و سستی جنس زمین دارای اشکال مشابه با ویژگی کوه های گنبدی شکل، شیب یکنواخت و ملایم همراه با دره های باز است. قسمت وسیعی از سنندج، مریوان، سرزمینهای اطراف آن ها تا جنوب کردستان و ناحیه کوهستانی چهل چشمه در بین مریوان و سقز، جزو این بخش کوهستانی محسوب می شوند. همچنین باید اضافه کرد که دنباله پستی و بلندی های این ناحیه از جنوب و شرق شروع شده و تا دامنه غربی در داخل کشور عراق ادامه دارد.

بخش کوهستانی شرقی که با بخش کوهستانی غربی متفاوت است، از یک حصار کوهستانی سنگ های دگرگونی و رسوبی تشکیل شده است. این بخش از منطقه بیشتر به وسیله دشت های مرتفع هموار و تپه های ماهوری احاطه شده که از مهم ترین این دشت های حاصلخیز می توان از: مریوان، اوباتو، ئیلاق یا دهگلان، قروه و دشت کامیاران نام برد.  بخش شرقی که قسمت های شرقی سنندج را دربرمیگیرد، درحد فاصل ناحیه غربی و شرقی، یک رشته از ارتفاعات آتشفشانی شمالی- جنوبی را به وجود می آورد. در این ناحیه به استثنای کوه های بیجار، دشت های وسیعی وجود دارد که مرتفع ترین دشت این ناحیه «هوهتو» خوانده می شود. بلندترین کوه های بخش کوهستانی شرقی، شاه نشین در شمال بیجار، شیدا در مرکز و پنجه علی بین قروه و سقز است. از دیگر کوه های مهم استان می توان به کوچسار، شیخ معروف، کانی چرمه، حلقه مسیر، سنا سره، میانه، مسجد میرزا، ملا کاوو، حسین بک، پیازه، تخت، هو عالی داغ، چهل چشمه، هوار برزه، چرخ لان و کوه سراج الدین اشاره کرد.

در کل؛ مرتفع ترین قسمت استان، کوه شاهو با ارتفاع ۳,۳۰۰ متر و کم ارتفاع ترین منطقه، منطقه آلوت در بانه با ارتفاع ۹۰۰ متر است.
آب و هوای استان کردستان تحت تاثیر توده های هوای گرم و مرطوب مدیترانه ای قرار دارد که این توده هوایی باعث بارندگی ها در بهار و ریزش برف در زمستان می شود. این توده هوا از اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه با برخورد به ارتفاعات زاگرس بخش قابل توجهی از رطوبت را به صورت بارش های پراکنده برف و باران در این منطقه نشان می دهند. نفوذ توده‌های مرطوب زمستانی و بهاری در مریوان و دریاچه زریوار تاثیر فراوانی در اعتدال و مرطوب شدن هوای این ناحیه دارد. این استان به طور کلی تحت تاثیر دو  جریان آب و هوایی گرم و سرد قرار دارد. در منطقه استان کردستان اقلیم های گوناگونی وجود دارد که انواع آن در نواحی مختلف به این صورت است:  زمستان سرد و تابستان معتدل در دره میرآوا یا امیرآباد، زمستان معتدل در دشت اوباتو مسیر سنندج– سقز، زمستان سرد با یخبندان های طولانی و  تابستان گرم در طی روز و شب های خنک در مسیر مریوان– دربند دزلی، آب و هوای مرطوب و معتدل در ناحیه اورامانات و در آخر اقلیمی نیمه خشک و نیمه مرطوب در مسیر سنندج – مریوان.
در استان کردستان به علت وجود کوه های متعدد و بارندگی های زیاد رودهای پرآبی جریان دارند که اراضی وسیعی از این منطقه را در بر می گیرند و مهم ترین آن ها عبارتند از: قشلاق، گاو رود، گزان در سنندج، قم چقا، قزل اوزن، کوه زن، اوزن دره، چم، تلوار، شور، طهماسبی، رود سقز، آنیان و سنته در سقز، رنجلان، گاران، نگل، کلاترزان، چاولکان، کوماسی سیروان. که از میان این رودخانه ها شعبه های رود قزل اوزن در نواحی کوهستانی غربی و رود سیروان در شرق و شمال شرقی، از مهم ترین رودهای جاری استان به شمار می آیند. " 

منبع :  سایت ایران

شاخص	میزان	واحد
مساحت	28203	كیلومتر مربع
جمعیت	1500000	نفر
تركم نسبی جمعیت	53	نفر در كیلومتر
مركز استان	سنندج
میزان بارندگی متوسط سالیانه استان	505	میلی متر
حداكثر رطوبت نسبی خرداد ماه (مركز استان)	62	درصد
متوسط دمای سالیانه (مركز استان)	13.6	درجه سانتی گراد
مرتفع ترین نقطه استان	3262	متر (كوه بدر در قروه)
پایین ترین نقطه استان	750	متر (خروجی حوضه سیروان)
ویژگی های طبیعی و اقلیمی استان كردستان بر اساس آمارگیری 1390

 منبع : استانداری کردستان

این مطلب در حال ویرایش است